5000 km pod prąd

Czasu na czytanie: minuty

Kreatywność | 12–13 lat | 90 min.

Zobaczyć powrót łososia z GeoMaps

Łososie wylęgają się w rzekach, w których spędzają początkowe 2-3 lata. Po tym czasie wypływają na morze, gdzie rozwijają się i żyją kilka lat. Następnie łososie płyną w kierunku swojego miejsca urodzenia, aby samemu się rozmnożyć. W drodze do tarła łososie nie spożywają pokarmu, a często muszą przeskakiwać liczne wodospady lub pokonywać progi rzeczne. Przemieszczając się w górę rzeki łososie przepływają nawet do 2 000 km. Przemęczone i poranione ryby osiągają cel wędrówki i składają ikrę na dnie rzeki. Po kilku dniach najczęściej kończą życie. Jeśli przeżyją, mogą brać udział w tarle nawet 2-3 razy.

Przy pomocy cyfrowych map dzieci i nastolatkowie analizują pierwotne siedlisko łososia oraz trasy jego wędrówek. W trakcie tego projektu uczniowie szukają w Internecie informacji na temat interakcji pomiędzy organizmami a systemami, w których występują, i dowiadują się, jakie czynniki mogą prowadzić do wyginięcia pewnych gatunków.

Poprzez poznawanie i badanie naturalnych siedlisk i zachodzących w ich obrębie zmian dzieci i nastolatkowie nabywają umiejętność refleksji i oceny. Pod koniec zajęć są w stanie przyjrzeć się zagadnieniu z kilku perspektyw i wypracować własne stanowisko.

Dzieci i nastolatkowie

zajmują się podstawowymi procesami zachodzącymi w żywej i martwej naturze na przykładzie łososia,

rozumieją rolę siedlisk oraz czynników zagrażających tym ekosystemom,

wykorzystują cyfrowe narzędzia do dokumentowania rezultatów swoich poszukiwań oraz wniosków.

Dzieci i nastolatkowie

oceniają cyfrowe i analogowe źródła informacji i dokonują wyboru,

prowadząc badania nad siedliskiem łososia, uczą się określać procesy i mechanizmy w sposób właściwy dla nauk przyrodniczych,

rozumieją wagę materiałów medialnych i potrafią tworzyć je samemu w prostej formie.

Dzieci i nastolatkowie

razem pracują nad mapami cyfrowymi, dzięki czemu doskonalą umiejętność współpracy i wzajemnie sobie pomagają,

prowadzą naukowe rozumowanie, wykonując badania i formułując strategie postępowania z problemem,

wymieniają się pomysłami i wypracowują własne stanowisko w sprawie ochrony siedlisk.

Dzieci i nastolatkowie

dostrzegają znaczenie opracowywanego zagadnienia „Siedliska i cykle rozwojowe łososi“ dla siebie i postępują zgodnie z tą nowo wypracowaną świadomością,

potrafią przenosić zdobytą wiedzę na nowe obszary, np. by przeanalizować zniknięcie i ponowne pojawienie się jesiotrów w Łabie bądź Odrze,

tworzą na własne potrzeby odpowiednie narzędzia, by w sposób racjonalny i logiczny badać i poznawać świat. Między innymi tak przyczyniamy się do kształtowania świadomości ekologicznej.

Realizacja projektu

Projekt „5000 km pod prąd“ może służyć jako wprowadzenie do badań nad siedliskami. Daje możliwość zbudowania podstaw do głębszego zrozumienia przyrody i złożonych procesów zachodzących w naturalnych systemach. Projekt ma wyraźny wymiar praktyczny, a działania w jego ramach odnoszą się do rzeczywistego otoczenia dzieci i młodzieży.

Pracując w parach, dzieci i nastolatkowie przyglądają się siedliskom i trasom migracji łososi, ćwicząc jednocześnie posługiwanie się cyfrowymi mapami. Korzystając z informacji znalezionych w Internecie uczniowie pogłębiają wiedzę o specyficznych cechach tej ryby. Dowiadują się również, jakie czynniki doprowadziły do jej wyginięcia. Następnie w formie dyskusji po zajęciach oceniają rezultaty swoich poszukiwań i prezentują wnioski.

Do projektu włączyć można kolejne aspekty, np. dotyczące metod identyfikowania flory i fauny oraz badania, klasyfikowania i systematyzowania na przykład cech budowy.

Na początku dzieci i nastolatkowie dowiadują się o istnieniu pierwotnych siedlisk zwierząt, ich naturalnych środowisk i ekosystemów. Na podstawie artykułu dotyczącego powrotu łososia do wód Renu odtwarzają poszczególne etapy jego wędrówki, korzystając z aplikacji GeoMaps. W ten sposób opracowują własne trasy migracji łososi i opatrują je komentarzami i ilustracjami.

Utrwalanie rezultatów: GeoMaps
Forma społeczna: praca z partnerem

Po ustaleniu podstawowych faktów związanych z migracją łososia dzieci i nastolatkowie w parach pogłębiają wiedzę na temat tej słono- i słodkowodnej ryby, wyszukując na jej temat kolejne wiadomości. Samodzielnie zbierają materiały z Internetu i zapisują rezultaty poszukiwań w dokumencie Word.

Utrwalanie rezultatów: dokument Word
Forma społeczna: praca z partnerem

Po przyswojeniu najważniejszych informacji na temat łososia jako gatunku i jego siedliska uczniowie zastanawiają się nad tym, jakie czynniki doprowadziły do wyginięcia tej niezwykłej. Szukają informacji na ten temat w Internecie, a odpowiedzi i ustalenia notują w dokumencie Word.
Następnie przedstawiają na forum klasy przygotowane przez siebie trasy wędrówek i omawiają wspólnie rezultaty poszukiwań. Wszystkie kluczowe aspekty tematu są porządkowane w formie mapy myślowej (mindmap).

Utrwalanie rezultatów: GeoMaps
Forma społeczna: dyskusja w grupie

Procedurę stosowaną podczas realizacji projektu można zastosować analogicznie w odniesieniu do wszystkich regionów i siedlisk, a także do dowolnego zagrożonego gatunku migrujących ryb lub ptaków wędrownych. W zależności od kontekstu można inaczej rozłożyć akcenty i, na przykład, porównać migracje łososia w dwóch rzekach.

Czytaj dalej

Etui na telefon to praktyczna rzecz. Chroni ekran przed zarysowaniami, a przy tym świetnie wygląda. Szczególnie, gdy jest wykonane własnoręcznie. „Zrób to sam-etui na komórkę”

Francuskie słowo „bricolage” oznacza „majsterkowanie”, ale nie chodzi tu jedynie o zabawy z użyciem nożyczek i kleju, lecz również o beztroskie, lekkie podejście do słów i języka. Zabawa słowna

Moja ulubiona piosenka

Zostać meteorologiem na jeden dzień

Co Pan sądzi o…?

Podziel się artykułem!

Przekaż dalej artykuł jednym kliknięciem!

Podziel się

5000 km pod prąd

Cele dydaktyczne i kompetencje

Kompetencja merytoryczna i metodyczna

Kompetencja praktyczna

Kompetencja społeczno-komunikacyjna

Kompetencja personalna

Podziel się artykułem!